Tekenen met gum

Tekenen met gum

Gum vlekt. Als je niet uitkijkt op die plekken waar je van denkt: ‘Waarom nou!?’ ‘Maar elk nadeel heb z’n voordeel,’ zei een beroemd voetballer ooit en dat is met gum zeker zo. Vlekken is de manier om te verven met gum.

Als je tenminste bereid bent je gum in plakjes te snijden. En o.k. zo nodig wat zwarte handen op te lopen. Tekenen met gum doe je door je gum in grafietpoeder te dopen en er dan mee over het tekenpapier te gaan.

De 2 voorbeelden hierna maakte ik op die manier door te verven met gum.

Wat is gum

Dat kun je vinden op wikipedia. Wat er niet bij staat is dat er ook gum is wat minder of niet vlekt: vinylgum. Ik vond er eentje op 123inkt.

Welke soorten gum zijn er

Ik gebruik 2 soorten gum en de derde niet.

• Kantoorboekhandel gum
• Kneedgum (gebruik ik niet)
• Elektrische gum

Mijn gewone gum komt uit de kantoorboekhandel of Action. Niks bijzonders. Daarnaast heb ik een elektrisch gum omdat je daarmee hele fijne details kunt maken.

Kneedgum gebruik ik niet, te onhandig, plakkerig neemt veel grafiet en houtskool op. Voor je het weet zit je met een grafietbal in je handen. Goed: een voordeel dan: het laat geen restjes gum achter die je later met een kwastje weg moet halen.

Als je gaat werken met gum is een zacht kwastje handig. Waarmee je de resten wegveegt. Krijg je geen strepen die je niet wilt.

Wat kun je met gewone gum

Gummen.

‘En tekenen,’ zeg ik dan. ‘Oh?’

Met tekenen kun je dan denken aan doezelen, lijnen of vlakken vervagen of hele dunne lijntjes maken met elektrisch gum.

Tekenen is niet helemaal juist, het is meer verven met grafiet.  De effecten die je bereikt zijn niet haalbaar met grafietpotlood en/of houtskool potloden.

Elektrische gum

O.k, dit is een wondermiddel. Nee, ik overdrijf niet. Superhandig, je hebt ze voor ongeveer een tientje maar zeker één van de beste investeringen die ik deed.

Met een elektrisch gum kun je makkelijk de druk op het papier te variëren. Net als met een potlood waardoor je steeds wisselende effecten en schaduwen maakt.

Een ander voordeel is dat elektrisch gum minder invloed heeft op jouw papier. ( je hoeft minder hard te drukken op om te gummen) Waardoor het papier niet snel beschadigd.

Ik gebruik het veel om lichte plekken te maken in de ogen of bijvoorbeeld om brede lijntjes smaller te maken.

Met de gum stift kun je weer hele fijne lijntjes teken in een grafietlaag. Bijvoorbeeld als je haren tekent tegen een donkere achtergrond. Wat je ziet op deze afbeelding.

Hoe kun je tekenen met gum?

• Doezelen met gum
• Effecten tekenen

-Doezelen

Dat lukt goed als je dikkere lagen grafiet gemengd met houtskool gebruikt. De portretten aan het begin van dit artikel zijn daar een voorbeeld van.

Wat er gebeurd is: wanneer je met gum over de donkere laag gaat in de richting van de lichte potlood laag sleep je wat van het grafiet van het donkere deel mee. Dat zorgt ervoor dat de overgangen van licht naar donker geleidelijk gaan. Net als in het echt.

Het gezicht van deze portrettekening maakte ik door eerst de laag met zacht potlood te tekenen. Daar waar nodig liet ik delen helemaal wit. vervolgens ging ik met een plakje gum over de grafietlaag heen. Waardoor je als het ware de lagen mengt met elkaar.

Als je op de tekening aan het begin zag en hieronder ziet het er levensecht uit.

Wat is dan het verschil tussen een doezelaar en doezelen met gum?

Met een doezelaar verspreid je het grafiet op het papier. Belangrijk daarbij is dat je niet te hard drukt. Zeker als je schaduwen op de huid tekent. Dan smeer je alles zomaar dicht en wordt het dof/vlak.

Met gum druk je meer het grafiet in het papier waarbij je tegelijk ook steeds een beetje weg schraapt. Daarmee kun je prachtig vervagen en het geeft ook een ander effect als met een gewone doezelaar. Je kunt er bijvoorbeeld fotorealistische haren mee tekenen

Wat kun je beter niet doen met gum?

Rommelen in een grafiet laag. Gum beschadigd papier.

Op het voorbeeld zie je wat er gebeurd als je eerst ergens je gum hebt gebruikt en er dan een achtergrond overheen wilt zetten. Met grafietpoeder bijvoorbeeld. Ja, je ziet dan precies waar ik met gum tekeer ging.

Dat zelfde gebeurd wanneer je in het begin van je tekening de lijnen van de schets gaat weghalen. Die gum strepen hebben invloed. Hoeveel hangt weer af met welk potlood er je later overheen gaat.

Beter is om lijnen met een b potlood te tekenen. En lijnen die niet precies goed zijn? Gewoon te laten staan. Zie je aan het einde niks meer van.

Effecten tekenen in de achtergronden

De volgende afbeeldingen laten je zien wat je met gum bereikt in achtergronden. Voor het werken met gum als je de schaduwen donker wilt hebben, is het makkelijker als de lagen potlood en houtskool dik getekend zijn. Dus houtskool gebruiken en wat harder op jouw potlood drukken.

Bij (1) is houtskool de ondergrond waar ik later met 4B (3) overheen ging. Bij (2) zie een grafietlaag met B potlood waar ik met gum de bomen in de achtergrond maakte. (4) is het blok waar ik eerst met potlood strepen de schaduwen in zette om ze daarna met gum te bewerken. Zodat de schaduwen mooi in elkaar overlopen.

Hierna de complete tekening. De lucht deed ik met tissue alleen zonder grafietpoeder. Ik tekende eerst een aantal lagen met zacht potlood en doezelde ze daarna met de tissue. Het punt is dat ik teveel druk zette waardoor je eigenlijk steeds de aanzet ziet. (het moment waarop je drukt met de tissue op het papier)

Daardoor krijg je naar mijn idee teveel ‘bolletjes’ in de lucht waardoor het er een beetje vreemd uitziet. Achteraf kon dat beter met watten maar dat wist ik toen nog niet.

Conclusie

Gum is een geweldige aanvulling op potloden. De effecten die je ermee bereikt zijn uniek voor gum. Het is geen vervanging al kun je uiteindelijk wel een heel portret er mee afwerken.

Het werkt ook niet sneller (of langzamer) dan wanneer je enkel potlood gebruikt.

De beste effecten krijg je door eerst een onderlaag te tekenen met grafiet potlood en/of houtskool. In de schaduwen die je wilt en dan wel iets donkerder dan het resultaat moet worden.

Die laag kun je het best ‘dik’ tekenen, met andere woorden wat harder op jouw potlood drukken).Tenslotte veeg je uiteindelijk wat van die laag weg.

Net als met watten is het resultaat nooit echt 100 procent vooraf te controleren. Wel kun je vrij lang corrigeren tot je hebt wat je wilt. Dit is afhankelijk van de dikte van het papier waarop je tekent. Daarom pak ik wanneer ik veel gum wil gebruiken 360 grams acrylpapier.

Zo zie je wat allemaal kan met zo iets simpels als een stukje gum. En grafiet natuurlijk. Grafiet en houtskool vlekken enorm. En juist dat nadeel is wanneer je gum gebruikt een voordeel.

Veel succes met tekenen en groeten uit Helmond,