Benodigdheden

Wat heb je nodig om een portret te tekenen?

Wat voor materialen gebruik je naast potloden nog meer als je gaat portret tekenen. Over de soorten grafietpotloden schreef ik en kun je ook in het boek vinden.  

Over wat is er dan nog meer naast potloden gaat deze pagina. Mooie ‘spulletjes’ die je prachtige effecten leveren. Soms met maar weinig extra moeite. En sommige dingen heb je vast ook al gewoon in huis. Ah, nog niet klaar met voordelen, nog eentje: ze kosten ook bijna niks. 

Maar ja, als met veel, je moet het maar net weten, toch?

Watten

Ja, doe mij maar 4 zakken…Nou ja, daar doe ik dan wel een heel jaar mee. Gaat niet zo snel. 

Je kunt prachtig doezelen met watten. Soms doe er de afwerking van een gezicht mee, of voor achtergronden. 

Voorheen maakte ik die met potlood, streepje voor streep of cirkeltje voor cirkel. Maar dat is monnikenwerk. Met watten gaat het veel sneller.

Wat ik wel doe voor ik een laag grafietpoeder aanbreng met watten: eerst een ‘onderlaag’ tekenen met een zacht potlood. Ik merkte dat je dan geen spontane donkere vlekken krijgt die je niet wilt.

Kennelijk door die onderlaag verspreid het grafiet makkelijker. Precies weet ik het niet, maakt me ook niet uit, als het maar werkt.

Gum

Gum ligt voor de hand. Maar ik doe meer met gum. Snijd ze in plakjes of vormen die ik nodig heb. Maak er bomen mee en haren tekenen met gum gaat ook geweldig. 

De haren op het vorige portret zijn ook vooral gemaakt met gum. Over beiden schreef ik in het boek wat je kunt downloaden. Dan leer je dat je met gum ook kunt doezelen en waarom je voor een aantal dingen beter gum kunt pakken dan een doezelaar.

Onyx potloden

Waar die naam vandaan komt weet ik niet maar het zijn potloden die beter zwart maken dan grafietpotloden. Zet alle gradaties grafietpotloden op een rijtje, van H tot B en je ziet: het is eigenlijk alleen maar grijs.

Vandaar Onyx. 

Onyx maakt beter zwart maar, wat er precies inzit is onduidelijk, je kunt ze minder gemakkelijk doezelen. Als je een review wilt lezen kun je die hier vinden over Onyx potloden. Is wel in het Engels.

Faber Castell aquarel potlood

Dat zegt het al, je kunt ze met water bewerken. Maar dat doe ik niet. Ik gebruikte ze voor een experiment. Om fotorealistischt te tekenen.

Je maakt er een dikkere laag mee die je makkelijk kunt doezelen en het effect is wel heel realistisch als je op de foto ziet.

Het voordeel vind ik is dat je je ze beter kunt doezelen en bewerken met gum zonder dat het snel lelijk wordt. Dat komt omdat het een dikkere laag achterlaat dan grafiet potloden. Ik heb ze in 4B en 8b, zacht dus makkelijk te doezelen.

Pierre Noire houtskool

Goed denk je, houtskool is houtskool. Eh, eh ,eh…no no mooi niet. Ik gebruikte altijd Derwent houtskool potloden. Maar ja, nieuwsgierigheid.

En deze is anders: lijkt wat dikker, ik zou het willen omschrijven als vettiger en dus lastiger te doezelen. Maar wel heel mooi voor streep effecten.

Zoals bij de wenkbrauwen van ogen. Die kun je met 1 veeg laten vervagen zodat ze als het ware overlopen in de huid.

Dat lukte met derwent niet zonder te mengen met grafietpotlood. Ben ik nu om?

Nee, ze hebben allebei hun specialiteit.

De Derwent houtskool is echt geweldig voor achtergronden maar met de Pierre Noire kun je beter doezelen als je op de foto ziet.

Tombow mono zero

Eigenlijk een heel dun gummetje in een pen. Het voordeel: je kunt hele kleine lichtplekjes maken.

Die bijvoorbeeld ogen of huid super realistisch maken.

Bij de pijlen zie je de lichte plekken gemaakt met de Tombow. Werkt geweldig, alleen als iets echt wit moet blijven, dan kun je er beter omheen tekenen. Zoals bij de reflectie van de ogen. 

Na het gummen wordt het nooit meer helemaal wit.

Mesjes, opvangbak en schuurpapier

Potloden slijp ik met een mesje. En haal ze daarna met de punt over het schuurpapier. Het grafiet wat er zo vanaf valt bewaar ik. Want daarmee, als je zag, maak ik bijvoorbeeld achtergronden.

9H potlood

Teken ik nooit mee. Veel te hard. Maar…ik maak er groeven mee in het papier. En dat ziet er net ‘echt’ uit als je losse haren tekent. Hoe dat eruit ziet zie je op de vergroting hierna.

Voor je dat doet: dat lukt alleen echt goed bij dik papier. In het boek 7x verschil staat ook waar je nog meer op moet letten voor je een tekening verprutst. 

Maar eenmaal goed lijkt het ‘net echt.’

Grafietpoeder

Ik noem het apart omdat ik het verzamel als ik potloden slijp maar je kunt het ook gewoon kopen. In potjes en zakjes. Ik kocht laatst deze die je op de foto zit.

In water oplosbaar. Daar kun je echt makkelijk pikzwart mee maken, voor achtergronden. Alleen..met water. Hoe ik dat ga doen weet ik nog niet maar dat is een experiment voor later. 

Grafietpoeder gebruik ik op 3 manieren:

• met watten
• tissue
• of een kwast

Met een kwast krijg je enkel hele lichte effecten, logisch je duwt het poeder niet in het papier als met tissue of een potlood. Overigens kun je met kwasten ook hele fotorealistische effecten maken.

Met watten kun je licht doezelen maar wil je meer donker dan heb je tissue nodig. Hoe harder je drukt, hoe donkerder. Net als met een potlood.

Grafietpoeder heb je ook in een wateroplosbare soort. Ik experimenteerde daar een keer mee om een echt zwarte achtergrond voor elkaar te krijgen. Ik had het idee dat het met water oplosbare grafiet wel makkelijk zou gaan. 

Papier

Koop  Strathmore 400, Canson 160 grams of 360 grams Acryl. Strathmore 400 serie heb je in verschillende maten, zelf pak ik altijd a2

Natuurlijk heb je nog meer goede merken. Waar het om gaat is bijvoorbeeld het verschil hieronder.  Dikker papier is beter doezelen.

Als voorbeeld de 2 volgende afbeeldingen. de eerste op lawaaibomen papier. Wat je tegenkomt in goedkope schetsblokken. Wat je koopt bij Action, Hema of waar dan ook. Mooi om te schetsen maar als je ziet, ga je doezelen dan krijg je een vlekken parade. En zeker niet zoiets als bij de tweede afbeelding. 

Tekenpapier heeft structuur. En die structuur zorgt als het ware dat het grafiet zich op een bepaalde manier ‘gedraagt.’ 

Op een glad stuk papier is dat nogal wispelturig. Krijg je vlekken waar je ze nou net niet wilt.

Conclusie

Portret tekenen wordt nog leuker als je al die ‘speciale’ materialen kent en weet te gebruiken. En, nee deze lijst is echt niet compleet.

Ik weet nu sowieso eentje die er nog bij kan: kwasten. Met kwastjes kun je ook geweldig doezelen.

Ik gebruik kleintjes. Het zijn allemaal eigenlijk make-up kwasten. 

Dit waren de benodigheden op deze pagina:

1. Watten – voor achtergronden
2. Gum – om te doezelen
3. Onyx potloden – voor meer zwart
4. Faber Castell aquarel potloden – realistische huid
5. Pierre Noire houtskool – voor o.a. ogen
6. Tombow mono zero – mini gummen o.a. voor huid en ogen
7. Mesjes, opvangbak en schuurpapier – grafietpoeder verzamelen
8. 9H potlood – groeven in het papier voor ‘losse’haren’
9. Grafietpoeder – wolken, achtergronden, water etc….
10. En als laatste maar de meest belangrijke: goed papier.